|
Milli Kuvvetler Komutanı Sinan Paşa
Sinan Tekelioğlu, 1891 yılında Edirne’nin Uzunköprü kasabasında doğdu. İlköğrenimini Edirne Askeri İdadisinde tamamladı. 1909 yılında İstanbul’daki Harbiye Mektebine kaydoldu. Harbiye Mektebi’nden 14 Mayıs 1911 yılında Teğmen olarak pekiyi derecesiyle mezun oldu. Teğmen Ali Ratip’in ilk görev yeri Balkanlar oldu. Kozona Fırkası ile 1911 yılında İskodra civarında konuşlandırıldı. Bir müddet orada kaldı. 1911 yılı Eylül ayı sonlarında İtalyanların Trablusgarp’a saldırmaları sonucu gönüllü olarak oraya gitti. Traplusgarp’ta kendisi gibi gönüllü olarak görevli bulunan Kurmay Binbaşı Mustafa Kemal maiyetinde görev yaptı. Yerli halkın başarılı mücadelesinde etkili oldu. Balkanlarda savaş patlak verince Balkan cephesine gitmek zorunda kaldı. Selanik’te bulunan kolorduda görevine devam eden Ali Ratip ile birlikte bütün kolordu Yunanlılara esir düştü. İkinci Balkan savaşı sonrası imzalanan antlaşmayla serbest kaldı. Esaretten kurtulduktan sonra İstanbul’a döndü. Bir müddet orada kaldı. 1912 -13 yıllarında Kozan’da görev yaptı. Çukurova bölgesini bu görevi sırasında tanıma fırsatı buldu. 27 Aralık 1913’te tayini II. Kolorduya çıktı. 1914 yılında Balkanlarda görev yaptı. Balkanlar Osmanlı’nın en karışık bölgesiydi. Bu bölgedeki görevi gereğince son derece heyecanlı ve hareketli bir kişiliğe sahip oldu. 1914 Ekim ayından sonra Çanakkale- Gelibolu yarımadasında görev aldı. Çanakkale cephesinde kara savaşlarında önemli görevler icra etti. 14 Haziran 1915’te Üsteğmenliğe terfi etti. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’in maiyetinde çalıştı. Çanakkale destanının yazılmasında emeği geçti. 22 Haziran 1915’te yapılan kara savaşlarında gösterdiği üstün cesaret ve gayretten dolayı Osmanlı hükümeti tarafından Harp Madalyası ve Alman hükümeti tarafından da Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi. Çanakkale savaşları Türk ordusunun kesin zaferi ile sonuçlanınca bu defa Sina – Filistin cephesine tayin edildi. 20 Şubat 1917’de yapılan Gazze savaşında sevk ve idaredeki başarısından dolayı Gümüş Liyakat Madalyası ile ödüllendirildi. İngilizlerle yapılan çetin mücadelelerde önemli görevler üstlendi. 22 Haziran 1917’de yapılan bir mücadelede omzundan yaralandı. Yarası tedavi edildikten sonra tekrar birliğe döndü. İngilizlerin Kudüs’e ilerledikleri 11 Aralık 1917’de yapılan savunma savaşlarında mermi ile başından yaralandı. Tedavisi için Şam’a gönderildi. Tedavi sırasında geçici bir körlük yaşadı. Uzun süre tedavi gördü. 18 Temmuz 1918 tarihinde Yüzbaşı oldu. Birçok kez yaralandığından dolayı jandarma kumandanlığına nakledildi. Kasım 1918’den sonra ise Kayseri Jandarma Bölük Komutanı olarak askerlik görevini sürdürdü. Çukurova’nın Kurtuluşunda Batı Kilikya(Çukurova) Milli Kuvvetler Komutanı olarak yer aldı.
1921 yılının başlarına kadar bölgenin tamamında başarılar elde edildi. Feke, Kadirli, Kozan, Haçin ve Pozantı başta olmak üzere tüm Toroslar Fransızlardan temizlendi. Tarsus cephesinde düşman iki bölge arasında sıkıştırıldı. Çıkış yapamadılar. Diğer yandan da Maraş, Urfa ve Antep’te başarılı olamadılar. Çukurova bölgesinde kurulmak istenen Ermeni Devleti hülyası yok edildi. Fransızlar bu bölgede tutunamayacaklarını anladılar. 31 Mart 1921 günü kazanılan İnönü zaferinden sonra Ankara hükümetiyle görüşme kararı aldılar. Görüşmelerde Ankara, anlaşmanın Türkler lehine sonuçlanacağına kesin kanaat getirdi. Zaten Fransızların bölgedeki hareketleri de durmuştu. Bu şartlardan faydalanmak isteyen Mustafa Kemal Paşa, Adana bölgesindeki birliklerin yavaş yavaş Batı cephesine gönderilme kararını Mart 1921’de verdi. 11 -12 Mayıs 1921 günlerinde Sinan Bey komutasındaki milis kuvvetlerin önemli bir bölümü Batı cephesine kaydırıldı. Bölgedeki görevini başarıyla tamamlayan Sinan Tekelioğlu, Binbaşılığa terfi etti. Sakarya Meydan Muharebesinde, Büyük Taarruz ve Baş Komutanlık Meydan Muharebesi’nde büyük başarılar kazandı. Cumhuriyet’in ilanından sonra görev yeri olan Adana’ya tekrar döndü. İstiklal madalyası ile ödüllendirildi.1924 yılında kendi isteği ile askerlik görevinden ayrıldı. İstanbul’a geçti. Hukuk fakültesine başladı ve fakülteyi iyi bir derece ile bitirdi. Devlet adamı olarak birçok görevde bulundu. 1939 yılında Seyhan milletvekili oldu.
Sinan Tekelioğlu, hayatının uzun bir dönemini Adana’da geçirdi. 45 yıl Çukurova’da yaşadı. 5 Ocak 1922 günü Adana semalarında ay yıldızlı bayrağın dalgalanmasında en büyük paya sahipti. Öz vatanında gurbet acısını tatmış bir milletin kucaklaşmasında en büyük paya sahipti. Çukurova ona minnettardı. O da Çukurova’ya aşık gibiydi. Çukurova’ya olan sevgisini doğan çocuklarında da gösterdi. Çocuklarına ve torunlarına Seyhan, Ceyhan, Berdan ve Örcün isimlerini koydu.
|
